به گزارش روابط عمومی سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران، سنسور اکسیژن یا «سنسور لامبادا» یک قطعه الکترونیکی است که نسبت اکسیژن موجود در یک گاز یا مایع را اندازهگیری میکند. این سنسور در موتور احتراق داخلی نسبت اکسیژن موجود در گازهای خروجی اگزوز را اندازهگیری میکند.با اندازهگیری نسبت اکسیژن در این گازها میتوان سیستم سوخترسانی انژکتوری و آلایندههای حاصل از احتراق را کنترل کرد. این حسگر میتواند میزان غنی یا رقیق بودن نسبت سوخت به هوای ارسالشده به موتور را اندازهگیری کند و از این طریق مقدار سوخت ارسال شده به موتور را اصلاح میکند.
نمونه داخلی این محصول برای اولین بار در کشور با همت سازمان سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران (واحد فناور رویال صنعت سامانه) طراحی شده و تاییدیههای لازم از جمله تست آلایندگی یورو ۴ را دریافت کرده است. سنسور اکسیژن ساخته شده در این واحد فناور، محصول دانشبنیان نوع یک است که در آن از فناوری دقیق مونتاژ و آببندی سنسور، دانش فنی محاسباتی فلوی عبوری در مدلهای مختلف منیفولد اگزوز، فناوری ساخت و سرامیکهای حسگر در مدلهای انگشتی و صفحهای، روش پردازش سیگنال مبتنی بر تئوری موجک برای عیبیابی و پیشبینی خرابی، مدل دینامیکی و ترمودینامیک و سیالاتی برای توسعه سنسور برای انواع خودرو استفاده شده است. همچنین این واحد فناور توانسته علاوه بر کاهش قیمت این محصول، آن را به صورت روزانه در تعداد موردنیاز کشور تولید کند.
سنسور اکسیژن در سال 1960توسط شرکت بوش توسعه یافته و برای تنظیم نسبت سوخت به هوا و جلوگیری از آلایندگی هر چه بیشتر توسط گازهای خروجی از اگزوز سنسور های اولیه خودرو، بدون گرم کن بودند که به سیم اکسیژن معروف اند.
و دربازه دمایی 300 الی 900 درجه سانتی گراد فعالیت می کردند.
سنسور اکسیژن ها از دو تکنولوژی دی اکسید زیرکونیا و دی اکسید تیتانیوم ساخته می شوند که تفاوت آنها در این است که دی اکسید زیکونیا خروجی از جنس ولتاژ تولید می کند و خروجی تیتانیوم از جنس مقاومت است.
خروجی سنسور اکسیژن برای واحد کنترل الکترونیکی خودرو ارسال می شود که این واحد وظیفه تنظیم کردن نسبت هوا به سوخت برای کاهش آلایندگی خودرو را بعهده دارد.
این واحد فناور با تحقیق و توسعه 5 ساله بر روی سنسور اکسیژن خودرو موفق شد تمام قطعات سرامیکی و فلزی سنسور را به طور کامل بومی سازی کند که تاییدیه شرکت خودرو سازی ایران خودرو و سایپا را هم اخذ کرده است و در دو مدل زیمنس و بوش در دونوع یورو 4 و یورو 5 قابلیت تولید را دارد و تمامی انواع خودرو ها ی ساخته شده در کشور را پوشش خواهد داد.
طبق بررسی های انجام شده در روز حدود 5000 عدد سنسور برای خط تولید خودروسازان داخلی نیاز است با توجه به قیمت 10 دلاری هر عدد سنسور روزانه حدود 50000 دلار هزینه سنسور اکسیژن برای دو خودرو ساز داخلی است که این شرکت فناور توانایی تولید 1000 عدد سنسور را به صورت روزانه دارد .
این شرکت از خروج حدودا" 3.000.000 دلار ارز در سال جلوگیری کرده است و برای 50 نفر به صورت مستقیم و حدود 200 نفر بصورت غیر مستقیم ایجاد اشتغال کرده است و در نظر دارد که با فراهم آوردن زیر ساخت های مورد نیاز ظرفیت تولید سنسور اکسیژن یورو 5 را از 1000 عدد به 2500 عدد در سال 1403 برساند .
واحد تحقیق و توسعه رویال صنعت در حال تحقیق بر روی انواع سنسور های اکسیژن برای خودرو های وارداتی می باشد که این امر در سال 1403 محقق خواهد شد .
با اجرای طرح های توسعه در دست اقدام ، بالغ بر 10 میلیون دلار صرفه جویی ارزی در سال محقق خواهد شد. شایان ذکر است این واحد فناور استاندارد بین المللی IATF را هم برای تولید قطعات الکترونیکی اخذ کرده است.