به گزارش روابط عمومی سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران، دکتر حسن زمانیان با اشاره به افزایش تقاضای جهانی برای بسیاری از فلزات، گفت: در سالهای اخیر به دلیل رشد اقتصاد جهانی و افزایش سرعت اقتصادهای نوظهور، تقاضای جهانی برای بسیاری از فلزات به سرعت در حال افزایش است و بیشتر پيشبينيها، بر رشد بيشتر تقاضای فلزات دلالت دارند.
وی افزود: گذشته از فلزات مشهور مانند فولاد و آلومينيوم، چالشهاي جديد در زمينه فلزات بحراني نگرانيهاي جدي را ايجاد کرده است.
رییس سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران، در مورد اصطلاح «مواد خام بحرانی» توضیح داد: اصطلاح «مواد خام بحرانی برای اتحادیه اروپا» توسط کمیسیون اروپا برای «حساسیت» مواد خام تعریف شده است و منظور از بحرانی بودن یک ماده خام این است که خطرات کمبود عرضه آن بر اقتصاد، در مقایسه با بسیاری ازمواد خام دیگر بیشتر است.
وی با بیان اینکه فلزات حساس، با نوآوریها و فناوریهای جدید بهویژه در زمینه فناوریهای سبز مانند وسایل نقلیه الکتریکی، انرژی باد، انرژی خورشیدی و ... مرتبط است، خاطر نشان کرد: در نشریات علمی به جاي فلزات بحراني از مترادفهايي مانند «فلزات راهبردی»، «فلزات سبز كوچك»، «فلزات ويژه»، «فلزات تكنولوژيك» و «فلزات نادر» استفاده مي شود.
معاون وزیر علوم به راهاندازی پژوهشکده اکتشاف و فرآوری عناصر معدنی استراتژیک اشاره کرد و گفت: این پژوهشکده با هدف توسعه فرایندهای گزینشپذیر و موثر در اکتشاف، استخراج، بازیابی، بازیافت و پالایش فلزات و مواد معدنی در سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران راهاندازی شده است. در این پژوهشکده، فرآیندهای مرتبط با اکتشاف و استحصال عناصر راهبردی بررسی و مطالعه خواهد شد.
بررسی امکان استخراج عناصر و فلزات استراتژیک از باتریها و بوردهای الکتریکی
زمانیان ادامه داد: در کنار منابع ویژه مربوط به این عناصر و فلزات، استفاده از منابع ثانویه (شامل کانی های همراه) و تولید مجدد محصولات حاوی فلزات از ترکیبات حاوی آنها در قطعات مستعمل (باتریها، مگنتها، بوردهای الکتریکی، کاتالیستها و ...) نیز مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
وی خاطر نشان کرد: این پژوهشکده همچنین نتایج زیستمحیطی و امکانسنجی اقتصادی فرایندهای توسعهای ذکر شده را ارزیابی خواهد کرد.
رییس سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران با اشاره به سه گروه پژوهشی «زمین شناسی و اکتشاف»، «استخراج و فرآوری» و «فناوریهای نوین صنعتی معدنی» در پژوهشکده اکتشاف و فرآوری عناصر معدنی استراتژیک، گفت: اعضاء هیات علمی با تخصصهای زمین شناسی ، فرآوری مواد معدنی، شیمی، مهندسی شیمی، مهندسی مکانیک، مهندسی برق و مهندسی کامپیوتر در این پژوهشکده فعالیت خواهند داشت.
انجام پژوهش در مقیاس صنعتی و نیمه صعنتی
معاون وزیر علوم توسعه، سازماندهی و اجرای تحقیقات مبتنی بر رفع مشکل در رابطه با عناصر راهبردی و انجام پژوهشهای علمی در مقیاس صنعتی و نیمه صنعتی را اولین هدف راهاندازی پژوهشکده اکتشاف و فرآوری عناصر معدنی استراتژیک دانست و گفت: همچنین در این پژوهشکده آموزش آیندهمحور و برگزاری دورههای آموزشی، تولید، بازیابی و بازیافت فلزات، مواد معدنی و مواد مهندسی شده سازگار با محیطزیست پیگیری خواهد شد.
وی افزود: حمایت از گذار به اقتصاد چرخشی اقلیم محور برپایه منابع معدنی، توسعه فناوریهای جدید در حوزه فرآوری مواد معدنی راهبردی و بومیسازی تولید مواد شیمیایی مصرفی پرکاربرد در بخش فرآوری مواد معدنی از دیگر اهداف راهاندازی این پژوهشکده است.
زمانیان با بیان اینکه سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران از سالهای دور در زمینه عناصر معدنی راهبردی فعال بوده است، گفت: اعضای هیئت علمی این سازمان پروژههای متعددی را با همکاری صنایع و دانشگاههای کشور انجام دادهاند.
وی به تجهیزات سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران در این حوزه اشاره کرد و ادامه داد: تجهیزات این سازمان از قبیل دستگاههای آنالیزی همانند دستگاه های ICP-OES، ICP-MS، FE-SEM، AFM-MFM، FT-IR، UV-Vis، طیف سنج نوری جذب اتمی، میکروسکوپ نوری و دستگاه گرماسنجی افتراقی تفاضلی (DSC)، دستگاه مغناطیسسنج نمونه مرتعش (VSM)، دستگاه تابش فراصوت (اولتراسوند) و حمام اولتراسوند، دستگاههای سانتریفیوژ، خشک کن پاششی، سیستم استخراج و تغلیظ کننده تحت خلاء، دستگاه كند و پاش مغناطيسي، دستگاه گالوانواستات-پتانسيواستات، دستگاه پوششدهي چرخشي، گاز کروماتوگراف با قابليت استفاده به صورت آنلاین و داراي دتکتورهاي TCD و FID، هيدروژن و ازن ژنراتور، در توسعه و فعالیت هرچه سریعتر پژوهشکده جدید عناصر معدنی استراتژیک موثر خواهد بود.
زمانیان افزود: تجهیزات کارگاهی همانند سنگ شکن، آسیاب فکی، آسیاب گلوله ای –سیاره ای، میز لرزان، سیستمهای لیچینگ، ستون استخراج مایع-مایع، کوره با ظرفیت و حد دماهای متفاوت، سلول فلوتاسیون و پایلوت هایی همانند پایلوت استخراج مواد معدنی پیوسته، پایلوت لیچینگ و رسوب دهی در مقیاس های مختلف، خشک کن مواد معدنی، کوره دوار میتوانند در رسیدن به اهداف این پژوهشکده کمک کنند.