گروه: 
صنایع معدنی و کاتاليست‌ها
مجری(های) طرح (داخل پژوهشکده): 
تاریخ شروع: 
1395
تاریخ خاتمه: 
1398
وضعیت: 
خاتمه یافته
محل تامین اعتبار: 
شرکت تامین و تصفیه آب و فاضلاب تهران
محلول کلروفريک (FeCl3‎) يکي از پرکاربردترين منعقدکننده ها در واحدهاي تصفيه آب از جمله تصفيه خانه تهران پارس مي‌باشد. اين ترکيب شيميايي با غلظت ‎%42-37‎ خريداري و ذخيره مي گردد و با غلظتي حدود ‎3‎ الي ppm 7‎ به استخرهاي انعقاد تزريق مي‌گردد. مهمترين نکته در هنگام تزريق کلروفريک استفاده از کلروفريک با غلظتي مشخص و ترکيبي هموژن مي‌باشد، لذا هرگونه رسوب دادن کلروفريک در مخازن نگهداري آن موجب تغيير غلظت و عدم يکنواختي ترکيب شيميايي کلروفريک و در نتيجه بروز مشکلات متعدد عملياتي، اجرايي و خسارت مالي مي‌گردد. هدف از اجراي اين پروژه شناسايي و بررسي عوامل مؤثر فيزيکي، شيميايي و محيطي در رسوبدهي و کريستاله شدن ناخواسته کلروفريک و ارائه راهکار در جهت کنترل و جلوگيري از کريستاله شدن کلروفريک به منظور پيش‌گيري از انسداد خطوط تزريق،کاهش هزينه‌هاي نگهداري و تعميرات اساسي مخازن و خطوط انتقال و همچنين کاهش اتلاف کلروفريک مي‌باشد. در فاز اول پروژه مواردي همچون جمع‌آوري مشاهدات، يافته ها، اطلاعات و تجربيات ارزشمند متخصصين و کارشناسان مرتبط با کلروفريک، تکميل اطلاعات موجود از وضعيت توليد، حمل و نقل، تخليه، نگهداري، ساختار و جنس مخازن ذخيره، زمان‌بندي خريد، زمان‌بندي نگهداري و مصرف کلروفريک، آناليز دقيق محصول کارخانجات توليد کننده، آناليز دقيق محصول توسط سازمان آب، شناسايي عوامل مؤثر فيزيکي، شيميايي و محيطي در رسوبدهي و کريستاله شدن ناخواسته کلروفريک صورت گرفت. در ادامه به منظور شناسايي دقيق عوامل و ناخالصي هاي موجود در رسوب، در ابتدا رسوب و محلول تازه خريداري شده، مواد جامد ته نشين شده در محلول موجود در مخازن و نمونه هاي تهيه شده از کارخانه توليدي، به روش تفرق اشعه ايکس (XRD‎) و فلوئورسانس اشعه ايکس (XRF‎) مورد آناليز قرار گرفتند. نتايج اين آناليزها نشان از وجود آنيون سولفات و کاتيون هاي سيليسيم، کلسيم و آلومنيوم در رسوب داشت. به منظور شناسايي دقيق تر کاتيون ها و آنيون‌هاي مزاحم، آناليز پلاسماي جفت شده القايي (ICP‎) بر روي محلول تازه خريداري شده انجام شد. همچنين سولفات تمامي محلول‌ها با روش وزن سنجي اندازه‌گيري و با مقايسه نتايج آناليزهاي مختلف از تمامي نمونه ها از توليد تا ذخيره سازي محلول کلروفريک، منشاء سولفات در نمونه ها شناسايي گرديد. در ادامه با بررسي اثر دما، اثر غلظت با تبخير، و اسيديته محلول تازه مشخص شد که تبخير و باز بودن درب مخازن مهمترين عامل محيطي است که سهم بسزايي در رسوب دادن و کريستاله شدن محلول دارد. آزمايش‌ها نشان داد، تبخير باعث کاهش ميزان هيدروکلريک اسيد و افزايش غلظت آهن ‎3‎ و ‎2‎ در محلول و در نتيجه رسوب دهي و کريستاله شدن محلول مي‌شود. همچنين با بررسي شرايط مخازن موجود در تصفيه خانه، اثر تبخير بر کريستاله شدن محلول بررسي شد. نهايتا براي جلوگيري از پديده رسوب دادن و کريستاله شده محلول کلروفريک، راهکارهايي در خصوص خريداري و نگهداري محلول کلروفريک ارايه گرديد
نوع کارفرما: 
صنعت/مشارکت سازمان و صنعت
نام کارفرما: 
شرکت تامین و تصفیه آب و فاضلاب تهران
درصد مشارکت کارفرما: 
100%
 

©  تمامی حقوق متعلق به سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران می باشد.