گروه:
گروه صنایع غذایی و تبدیلی
مجری(های) طرح (داخل پژوهشکده):
تاریخ خاتمه:
1397
وضعیت:
خاتمه یافته
محل تامین اعتبار:
سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران
ضایعات گوجه فرنگی به عنوان یک محصول جانبی مهم در صنایع غذایی، غنی از لیکوپن هستند که امروزه استخراج آن به عنوان یک رنگدانه قرمز کاروتنوئیدی با ویژگیهای آنتی اکسیدانی منحصر به فرد، مورد توجه قرار گرفته است. هدف از این تحقیق به کارگیری و بهینه سازی یک روش سبز، ارزان و آسان در استخراج لیکوپن از ضایعات گوجه فرنگی با کمک امواج فراصوت (UAE) میباشد. در روش استخراج سبز به کار گرفته شده در این تحقیق، از روغن آفتابگردان به عنوان جایگزین حلالهای آلی استفاده شد که محصول نهایی، روغن غنی از آنتیاکسیدان خواهد بود. به علاوه طی این پژوهش، جهت بهبود بازدهی استخراج لیکوپن، بهینهسازی پارامترهای فرایند با استفاده از روش سطح پاسخ (RSM) نیز انجام شد که شامل نسبت پودر ضایعات گوجه فرنگی به میزان روغن، شدت امواج فراصوت و مدت زمان استخراج بودند. در ادامه، بازده استخراج لیکوپن از ضایعات گوجه فرنگی به کمک امواج فراصوت اندازهگیری شده و با بازده استخراج محاسبه شده توسط روش مرسوم استخراج و با استفاده از حلالهای آلی (CSE) مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج بهینهسازی پارامترهای استخراج به روش سبز در این تحقیق نشان داد که برای رسیدن به بالاترین بازده استخراج، باید زمان استخراج برابر با 67/11 min و شدت امواج فراصوت معادل 71/67 W/m2 باشد. این در حالی است که پارامتر نسبت پودر ضایعات گوجه فرنگی به روغن، اثر معناداری بر میزان بازدهی استخراج نداشت. از سوی دیگر، در روش سبز و با اعمال شرایط بهینه فوق، بازده استخراج لیکوپن به 29/86% بالغ گردید، در حالیکه برای رسیدن به بازده مشابه و با استفاده از روش مرسوم استخراج، به حداقل 1 ساعت زمان نیاز میبود. در ادامه این تحقیق، فعالیت آنتیاکسیدانی لیکوپن استخراجی و همچنین ویژگیهای اکسیداتیو روغن غنی از لیکوپن طی 21 روز نگهداری (دمای 60 °C) و با تعیین عدد پراکسید، عدد اسیدی و عدد پارا-آنیزیدین ارزیابی گردید که نتایج به دست آمده، حاکی از بهبود خواص اکسیداتیو روغن غنی شده با لیکوپن نسبت به روغن خام بودند.