فصلنامه فناوریهای نوین غذایی، 4، 13، 59-77
2016
در آسیابهای معمولی، گرمای ایجادشده سبب تشدید فرایندهای اکسایش در حضور اکسیژن هوا میشود. این فرایندها منجر به تجزیه و تخریب ویتامینها، آنزیمها، مواد فرار و تعداد زیادی از مواد مؤثره دیگر گیاه میشوند. بهکارگیری سرما در یک محیط خنثی مانع از تجزیه مواد مؤثره و تبخیر مواد فرار موجود در گیاه میشود. در این تحقیق، سامانه سرماسیاب ساخته شده برای تهیه پودر دو نوع گیاه (بذرهای زیره سبز و شنبلیله) با تنظیم و کنترل شرایط فرایندی از قبیل سرعت خوراکدهی، شدت جریان ازت مایع، سرعت چرخش نقاله مارپیچ، سرعت چرخش آسیاب و دمای درون پیش سرماساز مورد استفاده قرار گرفت. نتایج بررسی کیفی و کمی محصولات پودری سرماسیاب بر اساس روشها و آزمونهای استاندارد با پودرهای تهیه شده بهوسیله آسیاب معمولی مورد مقایسه قرار گرفتند. دادههای حاصل نشان از برتری محصولات پودری سرماسیاب از نظر رنگ ظاهری و میزان مواد مؤثره و میانگین توزیع اندازه ذرات دارد. برای زیره سبز مقدار کل اسانس استخراج شده از پودر سرماسیاب حدود 7% افزایش یافته و میزان کومین آلدئید در آن به میزان 5/8% بیش از پودر آسیاب معمولی (3/16% افزایش) است. همچنین میانگین قطر ذرات پودرهای سرماسیاب در پراکندگی همسان نسبت به آسیاب معمولی کمتر است (در 50% حجمی ذرات برای زیره سبز معادل یک دهم و برای شنبلیله یک دوم). در نهایت محصولات تهیه شده مطابق با روشهای معتبر استاندارد شدند.