محمد آریایی نژاد، دانشجوی مقطع دکتری مهندسی شیمی سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران، از رساله خود با عنوان "بهینه سازی و بررسی سینتیکی فرآیند ارتقاء باقی مانده­ های نفتی برج تقطیر با استفاده از کاتالیست­های تقویت شده  5-ZSM " به راهنمایی دکتر زرین نصری و مشاوره دکتر بهروز روزبهانی دفاع کرد. رساله دکتری وی بر اساس نظر داوران عالی ارزیابی شد.
 
در این پژوهش با سنتز کاتالیست ZSM-5 به روش­ مایکروویو و تقویت ساختار آن با فلزاتی شامل قلع، نیکل، نقره، مس، آهن به ارتقاء باقیمانده­ های نفتی پالایشگاه آبادان پرداخته شد. قابل ذکر است کاتالیستی با این شیوه ساخت برای اولین بار در فرایند ارتقاء کیفیت باقیمانده­ های پالایشگاهی مورد استفاده قرار می­ گیرد. مشخصات اساسی باقیمانده سنگین نفتی متعلق به پالایشگاه نفت آبادان، ایران که محصولی قیر مانند است عبارت است از API: 15/51 و ویسکوزیته (در 50 درجه سانتیگراد): 275 سانتی استوک
بکارگیری کاتالیست حاوی فلز قلع در شرایط بهینه فرایند، ارتقاء 86/4 درصد وزنی از خوراک سنگین و قیر مانند فرایند را در پی داشت. این کاتالیست توانست ویسکوزیته محصول را 99/38% کاهش (از 275 سانتی استوک به 1/711 سانتی استوک)، API را 167/2% افزایش (از 15/51 به 41/42) و  Sp Gr را  14/98% کاهش (از 0/9626 به0/8183) بدهد.
آنالیز منحنی­ های تقطیر و عدد کربنی خوراک و محصول نیز موفقیت در ارتقاء کیفیت باقیمانده­ های پالایشگاهی را تایید می ­نماید. بر اساس نتایج محدوده عدد کربنی در خوراک شامل 13 الی 50 کربن و محدوده درجه حرارت از 230 الی 582 درجه سانتیگراد می ­باشد که در مقایسه با محصول فرایند با کاتالیست Sn-ZSM-5 در شرایط بهینه عدد کربنی در محدوده 5 الی 16 با محدوده دمایی 49/6 الی 293/85 درجه سانتیگراد بدست آمد که بیانگر بهبود در کیفیت محصول در مقایسه با خوراک باقیمانده نفتی می­ باشد.
 

©  تمامی حقوق متعلق به سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران می باشد.