به‌منظور اعمال خاك‌ورزي حفاظتي نياز است اثرات آن بر شاخص­هاي عملكرد و خصوصيات خاك بررسي شود. در اين پژوهش كشت حفاظتي کلزا، گندم و ذرت در منطقه دشت ناز ساری مورد مطالعه قرار گرفت. تیمارها در كشت كلزا در دو قطعه (با ارقام 4815 و ظفر) شامل بی­‌خاک‌ورزی، کم­‌خاک‌ورزی +کاشت با کمبینات، کم­‌خاک‌ورزی +کاشت با بذرکار بی‌‌خاک‌ورزی و ‌خاک‌ورزی متداول بودند. در قطعه ديگري نيز كشت حفاظتي گندم و در فصل بعد كشت ذرت علوفه‌اي انجام شد. تيمارها علاوه بر روش مرسوم و تيمارهاي كم‌خاك‌ورزي، بي‌خاك‌ورزي برروي بقايا و بدون بقايا بودند. كشت ذرت علاوه بر روش متداول، با روش بي‌خاك‌ورزي انجام شد. در زميني كه كشت مستقيم گندم بدون بقايا انجام شده‌بود قبل از كاشت ذرت، بقاياي گندم جمع‌آوري شد. در ساير قسمتها، عمليات پس از اعمال ساقه‌خردكن بر بقاياي گندم بود. نتايج نشان داد در كشت كلزا تیمارهاي حفاظتي عملکرد بیشتری از تیمار متداول داشتند كه می­تواند ورس گیاهان روش مرسوم باشد. اختلاف معنی‌دار بین تیمارهای ‌‌خاک‌ورزی از لحاظ ماده آلی، فسفر و پتاسیم قابل جذب و وزن مخصوص ظاهری در زمان روزت و انتهای گلدهی رقم ظفر مشاهده شد. اختلاف معنی­دار از لحاظ وزن مخصوص ظاهری در زمان انتهای گلدهی رقم 4815 وجود داشت. اگرچه از لحاظ خصوصیات خاک بین تیمارها اختلاف وجود داشت، ولی مقادیر به گونه­ای نبود که محدودیتی برای عملکرد ایجاد شود. تیمار بی­‌خاک‌ورزی  به علت عدم وجود هزینه آماده سازی زمین و کودکاری همزمان با کشت، نسبت به دیگر تیمارها از لحاظ کاهش وقت، انرژی و هزینه به‌صرفه‌تر بود. در كشت گندم تيمار بي‌خاك‌ورزي (بدون بقايا) بيشترين نيتروژن را داشت. تيمارهاي كشت حفاظتي نيز pH كمتري نسبت به‌روش متداول داشتند. رطوبت خاك در روش بي‌خاك‌ورزي (بدون بقايا) پس از كاشت كمترين مقدار و پس از برداشت بيشترين بود. روش متداول در كوتاه‌مدت باعث كمترشدن وزن مخصوص ظاهري خاك شد. بيشترين عملكرد گندم در تيمارهاي كم‌خاك‌ورزي بدست‌آمد. در كشت ذرت، كاشت مستقيم در بقاياي گندمي كه باروش كم‌خاك‌ورزي (كاشت بادستگاه بي‌خاك‌ورز) كشت شده‌بود، داراي بيشترين فسفر بود. رطوبت و وزن مخصوص ظاهري قبل از برداشت در روش مرسوم مطلوب‌تر از ساير روش‌ها بود اما پس از برداشت اختلاف معني‌داري بين روش‌ها مشاهده نشد. شاخص مخروط درروش مرسوم كمتر از ساير تيمارها بود. كشت ذرت به‌روش بي‌خاك‌ورزي در بقاياي خردشده گندمي كه با روش‌هاي كم‌خاك‌ورزي كشت شده‌بود حاوي ذرت‌هايي با ارتفاع ساقه بيشتر بود. در كشت ذرت، عدم اثرگذاري روش‌هاي كشت حفاظتي بكاررفته بر اكثر كميت‌هاي مورد بررسي ديده‌شد كه باتوجه به كاهش استفاده از ماشين‌آلات در روش‌هاي كم‌خاك‌ورزي و بي‌خاك‌ورزي و مزاياي اقتصادي و محيطي ناشي از آن، مي‌تواند نقطه قوتي براي پياده‌سازي كشت حفاظتي دركشت و صنعت دشت ناز محسوب شود.